YA ÇOCUĞUNUZ SİGARA İÇERSE?

Derin Aktan


... bu çocuklar, bir sabah aniden uyanıp: “Ya bu gün ben sigaraya başlayayım bari,” demiyorlar.


“Yok canım, olur mu öyle şey,” diyorsanız, büyük ihtimalle çocuğunuz 0-10 yaş arası ya da siz de sigara içmiyorsunuz.

“Olabilir mi acaba, içer mi?” diye endişelere kapılıyorsanız, ya çocuğunuz 15 yaş civarında ya da siz de sigara içiyorsunuz.

Sigara paketlerinin üzerine yazılmış “sigara öldürür” ibarelerine, “dumansız hava sahası” kampanyalarına ve sigara yasağına ilişkin kanunlara rağmen, biliyoruz ki hatırı sayılır sayıda gencimiz sigara içiyor ve sigaraya başlama yaşı her geçen gün düşüyor.

Yukarıdaki uygulamalardan hiç de ümitsiz değilim aslında. Ama bu bir kültür ve bilinç oluşturma çabası ve bunun da yerleşmesi yıllar gerektiriyor, hatta belki birkaç kuşak.

Peki bu arada biz ne yapacağız? Yani çocuklarımız sigaraya başlarsa?

Gözlerimizi kısıp, bir nefes daha çektikten sonra, elimizde tüten sigaralarla: “Bak yavrum sigara öldürür” mü diyeceğiz.

Ya da hafiften tehdit mi edeceğiz; “bacaklarını ve bilumum yerlerini kırarım senin” şeklinde.

Belki de en iyisi aymaza yatmaktır kim bilir?

Doğrusu bunların hiçbiri aklıma yatmıyor benim. Sigara içmek, olumsuz bir alışkanlık olarak kabul edilse de, toplumun önemli bir bölümü bu alışkanlığın esiri. Daha da önemlisi bir ekonomisi, bir pazarı var. Yani bu çocuklar, bir sabah aniden uyanıp: “Ya bu gün ben sigaraya başlayayım bari,” demiyorlar.

Doğdukları günden itibaren, bilinçaltına ekilenlerden baskın çıkanların sonucu oluyor bu durum.

Bazen sağlıklı yaşam dürtüsü kazanıyor, bazen de sigara içen aile bireylerinin görüntüleri ya da “büyüme, adam olma” öykünmesi.

Bence, hatırlamanın ve bilmenin herkese faydası olur: Kendi çocukluğunu hatırlamanın ve çocuğunun ne yaptığını bilmenin.

Hatırlayanlar, “ben asla böyle değildim” gibi yanılsamaların ardına fazlaca sığınamazlar. Bu da her tür iletişimin biraz daha yumuşak ve dostça olmasını sağlar.

Çocuğun ne yaptığını bilmek, paha biçilemez bir bilgidir ve yer üstünde buna değer bir para birimi olduğunu da sanmıyorum.

Böylece iletişim daha gerçekçi ve güvenilir olur.

Çocuğunuz sigara içerse ne mi yapacaksınız? Doğrusu ben de bilmiyorum. Cevabı sizde saklı: Alışkanlıklarınızda, davranış kalıplarınızda, gelenek ve göreneklerinizde.

Benim ilk aklıma gelen: “Başkasından alma, kendi sigaranı iç! Haa, bi de sigara öldürür haberin olsun!” demek oldu.

Tabii ki de yılmadım. Mücadeleye devam!